ولادت و رحلت
ولادت: حضرت آیت الله العظمی ملّاحسینقلی همدانی (قدّس الله سرّه) 1239هـ.ق، در قریه شوند در حزین همدان متولد شد.
ارتحال: ایشان در 28 شعبان 1311 هـ.ق، در زیارت سیّدالشّهداء [علیه السّلام] در کربلای معلّی دعوت حق را لبیک گفت.(توحید علمی و عینی، ص ١٣، تعلیقه، به نقل از نقباء البشر، ج ٢، ص ٦٧٤)
اساتید
حضرت آیت الله العظمی ملّاحسینقلی همدانی (قدّس الله سرّه) مقدّمات را در طهران فرا گرفته، و بالأخره در دروس عالی در حوزۀ درس عالم اکبر شیخ عبدالحسین طهرانی مشهور به شیخ العراقین شرکت نموده است. سپس به سبزوار سفر کرده، و مدّت‌ها در آنجا اقامت گزیده، و از درس فیلسوف معروف حاج مولا هادی سبزواری بهره یافته و پس از آن مهاجرت به نجف أشرف نموده، و سال‌های طولانی از درس شیخ مرتضی انصاری استفاده کرده است. و در قسمت اخلاق و عرفان از آقا سیّد علی شوشتری استفاده نموده و شاگرد او بوده است.
و بعد از فوت استادش متصدّی فتوا نشد و دنبال ریاست نرفت؛ بلکه در منزل نشست و طلاّب فهیم بدو روی آوردند و منزل او محلّ اجتماع زبدگان علم و عمل شد. و شاگردان عجیبی در علم الَهی و عرفان تربیت نمود. و امّا فقه و اصول را از تقریراتی که خودش از بحث علاّمه انصاری نوشته بود، تدریس می‌کرد و در منزل نماز جماعت می‌خواند برای خواصّ از مؤمنین و پیروانی که آنها را تربیت نمود، و از ظلمات جهل به نور معرفت کشانید، و ایشان را با ریاضات شرعیّه و مجاهدات عملیّه از هر پستی، طاهر و مطهّر گردانید، تا آنها از عباد اللَه الصّالحین و از سالکین در راه خداوند شدند.»
| حضرت آیت الله ملاحسینقلی همدانی قدس الله سره |